თამარ კაჭარავა –ICF კარიერული ქოუჩი, პროფკონსულტანტი
ყველა ადამიანი დაბადებიდან მთელი ცხოვრების მანძილზე განვითარების რამდენიმე მნიშვნელოვან ეტაპს გადის: საბავშვო ბაღი, სკოლა, პროფესიული თუ უმაღლესი სასაწავლებელი, სამსახური, პროფესიული კურსები, ტრენინგები და ა.შ. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საფეხური მოზარდი- ახალგაზრდებისთვის არის პროფესიის შერჩევის ეტაპი, რომელიც 16-18 წლის ასაკში აქტულური ხდება არა მხოლოდ აბიტურიენტისთვის, არამედ მთელი ოჯახისთვის.
რა უნარებია მნიშვნელოვანი 21-ე საუკუნის სტუდენტებისთვის?
დღევანდელი მოცემულობით, სულ უფრო მეტად ფართოვდება ნაპრალი ტრადიციული განათლების პირობებში ათვისებულ უნარებსა და იმ უნარებს შორის, რომელიც აუცილებლად ესაჭიროება 21-ე საუკუნის მოსწავლეს საქმიანობაში წარმატების მისაღწევად.
დღევანდელ შრომის ბაზარზე სამუშაოს მაძიებლები ახალი გამოწვევების წინაშე დგანან. მათ უნდა შეეძლოთ კოლაბორაცია, კომუნიკაცია და პრობლემების ეფექტიანად გადაჭრა – ეს ის უნარებია, რომელიც სწორედ სოციალური და ემოციური სწავლებით ყალიბდება და კომბინაციაში ტრადიციულ უნარებთან ერთად, საშუალებას აძლევს მოსწავლეს/სტუდენტს საქმიანობაში წარმატებული იყოს.
რომელი უნარები იქნება მეტად საჭირო და მოთხოვნადი?
ძირითადი შეცდომები, რასაც უშვებენ მოზარდები პროფესიის არჩევისას ანუ როგორ არ უნდა აირჩიო პროფესია
“ეცადე მიიღო ის, რაც გიყვარს, სხვა შემთხვევაში მოგიწევს შეიყვარო ის, რაც მიიღე! “ – ბერნარდ შოუ
ის, რომ პროფესიის არჩევა ხშირ შემთხვევაში აბსოლუტურად განსაზღვრავს ჩვენს ცხოვრებისეულ გზას, ჩვენი ცხოვრების ძირითად საქმიანობას, არახალია! თუმცა, პროფესიის არჩევის პროცესი არცთუ იშვიათად გაუცნობიერებლად და მთელი რიგი შეცდომების დაშვებით ხდება.
აბიტურიენტი ხარ? ალბათ ძალიან ბევრს ფიქრობ იმაზე, სად გააგრძელო სწავლა, საით უნდა მიმართო შენი ენერგია და ცოდნა, რა არის შენი მოწოდება, რა უნდა აკეთო სამომავლოდ? პროფესია ძალიან ბევრია, შენ კი ერთი ხარ, გადაწყვეტილებაც ძალიან ყურადღებით და დაფიქრებით არის მისაღები.
მშობლები თავის აზრს გიზიარებენ, მეგობრები სულ სხვა რამეს გირჩევენ; შენ უამრავ აზრს ადარებ ერთმანეთს, წარმოიდგენ, ფიქრობ და ნელ-ნელა გადამწყვეტი მომენტიც ახლოვდება – უნდა აირჩიო ფაკულტეტი და უნივერსიტეტი!
ზრდასთან ერთად, ადამიანი იწყებს ფიქრს და სვამს კითხვებს: ვინ ვარ მე? სად არის ჩემი ადგილი სამყაროში? რა შემიძლია? რა მინდა? თვითგამორკვევა კომპლექსური საკითხია, რაც ბევრი მიმართულებით იშლება: ღირებულებები, მორალური სტანდარტები, პროფესია, რელიგია, ცხოვრების პირობები.
თვითგამორკვევაზე საუბარი მაშინ შეგვიძლია, როცა არსებობს არჩევანის თავისუფლება. ზოგ შემთხვევაში, სურვილის მიუხედავად, რთულია და შეუძლებლადაც გვეჩვენება სასურველი არჩევანის გაკეთება, რადგან გარემოებები არ გვიწყობს ხელს. თუმცა, Walt Disney-ს თუ დავუჯერებთ, ყველა ჩვენი ოცნება შესაძლოა რეალობად იქცეს, თუ კი სითამამე გვეყოფა, მივყვეთ მათ ბოლომდე.
თინათინ ქაროსანიძე
თავისუფალი უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობის ფაკულტეტის დეკანი, პროფესორი
ბავშვობაში ალბათ ყველასთვის უკითხავთ: დიდი რომ გაიზრდები, რა უნდა გამოხვიდე? პასუხები სხვადასხვა პერიოდში იცვლებოდა: კოსმონავტი, მეხანძრე, მომღერალი, პოლიციელი, ექიმი და აშ. თუმცა არის ისეთი სასურველი პროფესიები, რომელიც ყველა დროში ერთნაირად სასურველია ბავშვისთვის. ადამიანები იზრდებიან და ბავშვობის საოცნებო პროფესია გაზრდასთან ერთად დავიწყებას მიეცემა. ადამიანები იზრდებიან და ისეთ პროფესიას ეძებენ, რომელიც მეტი ფულის გამომუშავების საშუალებას მისცემს.
მახსოვს, ძალიან პატარა ვიყავი, როდესაც სავარცხლით სარკის წინ ვდგებოდი და თავს ჟურნალისტად წარმოვიდგენდი. სავარცხელი მიკროფონის ფუნქციას ასრულებდა. მინდოდა სასწრაფოდ გავზრდილიყავი, რომ ჟურნალისტიკაზე ჩამებარებინა და მიზნისთვის მიმეღწია. მიზანი კი ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ში მუშაობა იყო. ამ გადასახედიდან, მართლაც, ძალიან სწრაფად გავიდა დრო და ჩავაბარე კიდეც ჟურნალისტიკაზე. ბედნიერი ვიყავი, რომ იმ უნივერსიტეტში მოვხვდი, სადაც მინდოდა და ვთვლიდი, რომ აი, სადაც არის, სავარცხელი ნამდვილ მიკროფონად გადაიქცევა თქო.
ვერ ვიტყვი, რომ მარტივი აღმოჩნდა…
„წარმატებულად გასროლის შანსის ასივე პროცენტს დაკარგავ, თუ საერთოდ არ გაისვრი“ – ვაინ გრეცკი
რას ნიშნავს თქვენთვის პროფესია? რასთან ასოცირდება ის? იქნებ, ნათელ, წარმატებულ, ლაღ და ბედნიერებით სავსე მომავალთან? დიახ, სწორედ ასეთი მნიშვნელობა აქვს პროფესიას თითოეული ჩვენგანის ცხოვრებაში. აკეთო ის,რაც გიყვარს, გსიამოვნებს -სწორედ ეს გვმატებს ცხოვრების ხალისსა და მოტივაციას. მე არქიტექტურის, ურბანისტიკისა და დიზაინის ფაკულტეტის სტუდენტი ვარ. პირველ რიგში, ვარ პიროვნება, რომელმაც სწორი არჩევანი გააკეთა,
რა პროფესია ავირჩიო? როგორ ავირჩიო სწორად? რა მინდა ვაკეთო? რა შემიძლია? რა მჭირდება? ვის დავუჯერო? რა მაინტერესებს? და თუ არაფერი მაინტერესებს?! მთხოვეს, რჩევა მიეცი მათ, ვინც ახლა ირჩევს პროფესიასო, მე კიდევ კითხვები დავახვავე…
იცით, რატომ გადავწყვიტე, თავი ამ მოზარდების ადგილას წარმოვიდგინო, უფრო სწორად, გავიხსენო, რას ვფიქრობდი, რას განვიცდიდი, რა კითხვები მიჩნდებოდა, ვის მივმართავდი რჩევისთვის…
